Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku

I nagroda w konkursie "Odmrażamy chłodnię"

Martyna Ziółkowska, Justyna Mazur, Marek Obajtek

Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej

Opis autorski

Główne cele

• Projekt atrakcyjnej przestrzeni publicznej, stanowiącej lokalne centrum dla osiedla Skorupy (osiedle nie musi być tylko „sypialnią miasta” – może tętnić własnym życiem);
• Stworzenie ośrodka przyciągającego mieszkańców Białegostoku oraz sąsiednich miast (opracowanie programu funkcjonalnego atrakcyjnego dla całego przekroju społeczeństwa: od najmłodszych po najstarszych);
• Podkreślenie walorów architektoniczno - historycznych istniejącej chłodni (poprzez działania renowacyjne oraz dobór funkcji).

Funkcja

Projekt zakłada odmrożenie chłodni – nie tylko w sensie metaforycznym ale również dosłownym. Pierwotna funkcja związana z przemysłem zdaje się być chłodna i nieprzyjazna zwykłym użytkownikom. Nowa funkcja ma za zadanie ocieplić wizerunek obiektu, stanowiącego ośrodek sprzyjający wypoczynkowi i rekreacji wodnej. Ma służyć integracji lokalnych mieszkańców, jak również przyciągać mieszkańców innych regionów Polski. Postuluje się stworzenie Centrum Zdrowia, Urody i Rekreacji „Chłodnia”. Ośrodek miałby obejmować szeroki zakres usług wchodzących w skład kompleksu:

• basenów: basen sportowy, rekreacyjny, dziecięcy, brodzik, ze zjeżdżalnią, solanki, jaccuzi;
• pomieszczeń sportowych: siłownia, salki do ćwiczeń: fitness, aerobik, bodyball, pilates, karate, judo, taniec nowoczesny, taniec towarzyski;
• spa & wellness: sauna fińska, łaźnia turecka, biosauna, pomieszczenia do aromaterapii, grota solna, komora śnieżna, kąpiele zdrowotne, salki do masażu, pielęgnacji ciała, salki do ćwiczeń fitness, pomieszczenia do medytacji, uprawiania jogi;
• gabinetów kosmetycznych: solarium, łąka słoneczna, salon manicure i pedicure, zakład fryzjerski, studio depilacji, salon zabiegów na skórze, studio makijażu;
• usług o charakterze rozrywkowym: kręgielnia, klub muzyczny, klub bilardowy;
• usług gastronomicznych: restauracja, kawiarnia;
• usług handlowych: sklep zielarski, drogeria, sklep ze sprzętem pływackim (kostiumy, klapki, czepki i okularki do pływania).

W ramach każdej z wymienionych usług, przewiduje się funkcje uzupełniające, tj. pomieszczenia socjalne dla pracowników, pokoje dla ochrony, toalety, pomieszczenia administracyjne, magazyny, pralnie, szatnie, natryski, itp.

Zagospodarowanie terenu

Założono wyburzenie budynków magazynowych na terenie działki. Zaleca się otwarcie terenu od strony zachodniej i potraktowanie go jako wejście główne na obszar chłodni.

Od strony południowej zaproponowano wjazd do parkingu podziemnego dla samochodów gości z bezpośrednim dostępem do podpiwniczonej kondygnacji. Uwzględniając różnorodny zakres usług świadczonych w budynku, ogrodzono część działki udostępniając ją wyłącznie dla pracowników chłodni (osobny wjazd, plac gospodarczy, parking).

Zaleca się wymianę posadzki, wprowadzenie zieleni urządzonej, małej architektury (ławki, stojaki na rowery, oświetlenie). W celu podkreślenia rangi budynku, planuje się wprowadzenie reprezentacyjnego zbiornika wodnego bezpośrednio przed budynkiem. Częściowo przeszklone dno zbiornika może dodatkowo doświetlać znajdujący się pod nim parking podziemny. Ponadto zaleca się wprowadzenie dodatkowej iluminacji świetlnej podkreślającej walory architektury nocą.

Forma budynku

Budynek białostockiej chłodni nr 1 stanowi niezaprzeczalną perełkę architektoniczną miasta. Wybudowany w duchu modernizmu przykuwa uwagę surową (pozbawioną ornamentyki), monolityczną, zwartą bryłą posiadającą małe otwory drzwiowe i okienne ściśle podporządkowane pełnionej przezeń funkcji. Zakłada się ograniczenie ingerencji w zewnętrzną bryłę i wygląd historycznej elewacji. Postuluje się renowację ścian, stolarki drzwiowej i okiennej oraz pokrycia dachowego przy równoczesnym zachowaniu surowego, brutalnego charakteru budowli a tym samym ekspozycję istniejących walorów architektoniczno - historycznych.

Ostrożne, zachowawcze podejście do cennej historycznie bryły budynku znacząco ogranicza program funkcjonalny obiektu. Małe otwory okienne przepuszczają wąską wiązkę światła i większość pomieszczeń jest niedoświetlona. Brak naturalnego światła stanowi silną barierę projektową, dlatego postuluje się śmiałe rozwiązania – wprowadzenie świetlików w dachu (doświetlenie wnętrza od góry) przy częściowym rozpruciu stropu w celu dopływu światła do niższych kondygnacji.

Dodatkowo zaleca się wprowadzenie atrakcyjnych wizualnie szklanych kubików przywodzących na myśl roztapiające się kostki lodu ( w końcu Odmrażamy chłodnię na poważnie!). Proponuje się montaż boksów o wymiarach 3,5 x 3,5 x 3,5 m na słupach trzeciej i piątej kondygnacji. Dostęp do wydzielonych pomieszczeń odbywa się za pomocą żelbetowych ramp rozpiętych pomiędzy poszczególnymi słupami. Pozornie przypadkowo rozsypane kostki przełamują monotonię wnętrza podkreślając atrakcyjny rytm filarów. Mieniące się kolorami kubiki odbijają się od siebie wzajemnie powielając blask skrzącej się pod nimi wody basenowej. Perforacje stropu nie tylko doświetlają wnętrze i otwierają możliwości na wprowadzenie całkiem nowych funkcji, ale również dodają wnętrzu nietuzinkowego wyglądu.